ŁOTWA

ŁOTWA - państwo w Europie Północnej powstałe po I wojnie światowej, jeden z krajów nadbałtyckich. Członek Unii Europejskiej i NATO.
Od strony lądowej graniczy z Litwą (588 km), Białorusią (161 km), Rosją (276 km) i Estonią (343 km). Łączna długość granic lądowych wynosi 1368 km. Długość należącego do Łotwy wybrzeża Morza Bałtyckiego wynosi 498 km. Łotwa jest członkiem Unii Europejskiej od 1 maja 2004 i NATO od 29 marca 2004. Należy także do ONZ, OBWE, Rady Europy oraz Rady Bałtyckiej i Rady Państw Morza Bałtyckiego.


Kilka ciekawostek na temat Łotwy:

• Stolica to Ryga
• Waluta: Łat
• Ludność wynosi 1 987 700
• Gęstość zaludnienia wynosi 31,4 os/km²
• Powierzchnia stanowi 64 573 km²
• Kraj ten jest 4,8 razy mniejszy od Polski
• Główną religią jest protestantyzm 
• Najdłuższą rzeką jest Dźwina
• Średnia długość życia wynosi 71,6 lat
• Ustrój polityczny - republika parlamentarna
• Najwyższym szczytem jest Gaizinkalns ( 312 m n.p.m.)
• Ryga jest jedynym miastem w Europie, w którym znajduje się pięć różnych wyznaniowo kościołów.
• Venta (Kuldiga) jest najszerszym wodospadem w Europie (249 m)
• W kraju tym występuje ponad 28 tysięcy gatunków roślin i zwierząt.
• Najpopularniejszym trunkiem jest "Czarny Balsam".
• Zamek w Rydze wybudowany w 1330 roku, obecnie jest oficjalną siedzibą prezydenta Łotwy.
• Na Łotwie w szkołach obowiązuje 10-stopniowa skala ocen.
• Płaca minimalna wynosi 360 euro (około 1 525 zł) miesięcznie (dane z 2015 roku).
• Kobiety i mężczyźni na emeryturę mogą iść w wieku 62 lat i 6 miesięcy.
• Stopa bezrobocia wynosi 9,8% (dane z 2015 roku).

LITWA

LITWA -  jeden z krajów bałtyckich, członek Unii Europejskiej i NATO; graniczy od zachodu z Rosją (obwodem kaliningradzkim), od południowego zachodu z Polską, od wschodu z Białorusią, od północy z Łotwą.
Pierwsza wzmianka o Litwie pochodzi z 14 lutego 1009, jednak państwo litewskie powstało dopiero w XIII wieku. W XIV wieku ówczesne Wielkie Księstwo Litewskie było największym państwem w Europie, w 1385 weszło w związki z Polską, które przerodziły się w 1569 w trwałą unię realną (unia lubelska). W latach 1795–1918 Litwa znajdowała się pod władzą rosyjską. W 1918 powstała niepodległa Republika Litewska, w 1940 przekształcona w Litewską Socjalistyczną Republikę Radziecką. 11 marca 1990 Litwa ogłosiła deklarację niepodległości.

Odrobina ciekawostek o Litwie:

• Stolica to Wilno
• Waluta: Lit
• Gęstość zaludnienia wynosi 45,5 os/km²
• Powierzchnia stanowi 65 300 km²
• Kraj ten jest 4,8 razy mniejszy od Polski
• Najdłuższa rzeka to Niemen, 475 km
• Średnia długość życia wynosi 74,4 lata
• Ustrój polityczna - republika parlamentarna
• Największe jezioro to Dryświaty
• Najwyższym szczytem jest Góra Auksztocka 293,84 m n.p.m.
• Litwa była pierwszym krajem radzieckim, które uzyskało niepodległość
• Mama Jana Pawła II była z pochodzenia Litwinką
• Pod koniec XIV w. było to najpotężniejsze państwo w Europie
• Litwini, jako pierwsi na świecie wymyślili sposób na pozyskiwanie wódki ze zbóż
• Kraj ten jest światowym liderem w lotach balonami na ogrzane powietrze
• Litwa jest ostatnim krajem w Europie, który przyjął chrzest
• Litwa nazywana jest krajem bocianów
• Litewski internet wg. niektórych źródeł mają najszybsze wysyłanie i pobieranie danych w Europie
• Istnieje tam wiele rodzajów chleba m.in.: z suszonymi owocami, orzechami a nawet z ziemniakami
• W Wilnie, Litwini stanowią ok. 62% ludności miasta
• Co piąty Wilnianin ma rosyjskie korzenie
• Uniwersytet Wileński był pierwszym uniwersytetem we Wschodniej Europie
• Koszykówka jest tak popularnym sportem na Litwie, że niektórzy nazywają ją drugą religią
• Popularna potrawa litewska to Cepelinai - kluski z ziemniaków o owalnym kształcie z mięsem, serem i grzybami

BIAŁORUŚ

BIAŁORUŚ -  państwo w Europie Wschodniej. Graniczy z Polską (na zachodzie), Litwą, Łotwą (na północy), Rosją (na wschodzie) i Ukrainą (na południu). W odróżnieniu od swoich sąsiadów nie ma dostępu do morza.



Kilka informacji o Białorusi:

• Stolica to Mińsk
• Język: białoruski i rosyjski
• Waluta to Rubel białoruski
• Ludność wynosi 9 481 000
• Gęstość zaludnienia wynosi 46 osób/km²
• Powierzchnia stanowi 207 600 km²
• Waluta to Rubel białoruski
• Niepodległość od ZSRR uzyskana 25 sierpnia 1991 roku
• Kraj ten zamieszkuje ok. 700 000 Polaków
• Kraj ten jest 1,5 razy mniejszy od Polski
• Główna religia to prawosławie
• Najdłuższą rzeką jest Dniepr, 720 km
• Średnia długość życia wynosi 70 lat
• Najwyższym szczytem jest Góra Dzierżyńska 346 m n.p.m.
• W Białorusi jest 31 banków, z czego 30 należy do rządu, jeden jest prywatny
• Kolacja jest najważniejszym posiłkiem dnia
• Nazwa Białoruś oznacza "Biała Rosja". Wywodzi się to stąd, że miejscowi Słowianie chodzili ubrani na biało
• Około 40% Białorusi zajmują lasy.
• Białoruś jest na drugim miejscu w rankingu państw z największym współczynnikiem urodzeń
• Na Białorusi w miejscowości Mereczowszczyzna znajduje się dworek, który był siedzibą rodową Tadeusza Kościuszki
• Białoruś zajmuje 52 miejsce w rankingu najpotężniejszych armii na świecie
• Na armię wydaje się rocznie 720 milionów dolarów
• Ustrój polityczny - republika prezydencka

ROSJA

Rosja - państwo rozciągające się od wschodniej Europy poprzez północną część Azji po Ocean Spokojny. Jego stolicą jest Moskwa.

Dzisiejsze ciekawostki :

• Rosja należy do największych gospodarek świata, pod względem PKB zajmuje 6. miejsce na świecie
• Państwo rosyjskie dysponuje największymi na świecie zasobami naturalnymi i źródłami energii
• Ludność tego kraju wynosi 143 975 923 milionów
• Powierzchnia to 17 075 400 km²
• Niepodległość od ZSRR uzyskana została 26 grudnia 1991 roku.
• Kraj ten jest 55 razy większy od Polski.
• Główna religią jest prawosławie, 66%
• Średnia długość życia wynosi 65,8 lat.
• Kraj ten zamieszkuje około 200 000 Polaków.
• Najwyższym szczytem jest Elbrus, 5642 m n.p.m.
• Średnia temperatura wynosi w styczniu -13°C, w lipcu 19°C.
• W Rosji można pić piwo na ławce w parku bez strachu przed mandatem.
• Rosjanie często unikają rozmów o pracy.
• Jedną z niewielu stref wolnych od alkoholu jest McDonald.
• Sushi jest bardziej popularne w Rosji niż w Japonii.
• Pierwsze sztuczne serce powstało w Rosji. Urządzenie było zaprojektowane i testowane na zwierzętach w 1936 roku przez Władimira Demikhov.
• Moskwa ma najlepszy system metra na świecie.
• Jest to największe państwo na świecie. Oblewa je aż 13 mórz.
• Wszyscy Rosjanie, i ci młodzi i ci starzy, nadużywają w komunikatorach elektronicznych emotikonów.
• Rosjanie rzadko używają słów "proszę" oraz "dziękuję".
• Rosja jest wielonarodowa i wielokulturowa. Występuje tam ponad 100 różnych narodowości.
• W Rosji jest najwięcej lasów na świecie. Kraj ten zwany jest "płucami Europy". Więcej dwutlenku węgla pochłania jedynie las Amazonii.
• W Moskwie znajduje się największy McDonald’s, który może pomieścić ponad 700 osób.
• Jezioro Ładoga jest największe w Europie.
• W Moskwie mieszka 74 miliarderów. 3 razy więcej niż w Nowym Jorku.
• Najsłynniejszą grę komputerową - tetris stworzył w 1985 roku Rosjanin Aleksiej Pazhitnov.
• W Rosji jest o ponad 10 milionów więcej kobiet niż mężczyzn.
• W kraju tym jest największy czynny wulkan na świecie - Klyuchevskaya Sopka (4750 m wysokości).
• U podnóża góry Ałtaj znajdują się jedyne na Ziemi zamarznięte grobowce.
• Rosja obecnie ma drugą po Stanach Zjednoczonych armię na świecie.
• 3 najpopularniejsze nazwiska w Rosji to: Iwanow, Kuzniecow, Smirnow.
• Rosja do dnia dzisiejszego nie podpisała z Japonią traktatu pokojowego kończącego II wojnę światową.
• Narodowym alkoholem jest wódka.
• Narodowe zwierzęta to niedżwiedź i mityczny dwugłowy złoty orzeł.

UKRAINA

Ukraina- Państwo unitarne położone w Europie wschodniej. Jego stolicą jest Kijów.

Ciekawostki to :

• Gęstość zaludnienia wynosi 75 osób/km2
• Kraj ten jest 2 razy większy od Polski.
• Główna religią jest prawosławie.
• Najdłuższą rzeką jest Dniepr.
• Średnia długość życia wynosi 70 lat.
• Kraj ten zamieszkuje około 10 000 Polaków.
• W Kijowie znajduje się trzeci najczęściej na świecie odwiedzany McDonald ( ponad 2 miliony osób rocznie).
• Chrześcijanie nie mogą grać w karty, gdyż uznawane jest to za hazard.
• Najstarszą na świecie uznaną konstytucje stworzył Ukrainiec Pylyp Orlyk w 1710 roku.
• Narodową potrawą jest barszcz.
• Geograficzny środek Europy znajduje się w małej miejscowości w zachodniej Ukrainie - Rahiv.
• Chleb jedzą ze wszystkim. Niektórzy nawet z owocami i różnymi deserami.
• 53 % ludności mówi w języku ukraińskim, reszta po rosyjsku.
• Obrączki noszą na prawej ręce.
• Ukraina reprezentuje jedną z najbardziej swobodnych kultur na świecie.
• Ukraina zajmuje 21 miejsce w rankingu najpotężniejszych armii na świecie.
• Na armię rocznie wydaje się ponad 4,8 miliardów dolarów
• Zero tolerancji dla kierowców prowadzących samochód "po kieliszku". Trzeba mieć 0,0 promila.
• Malanka to Ukraińskie święto, obchodzone w sylwestra, czyli 13 stycznia zgodnie z kalendarzem juliańskim.
• Minister Kultury zakazał emisję filmu "Teksańska masakra piłą mechaniczną" w ukraińskich kinach.
• W 2008 i 2013 roku ukraińska hrywna została wybrana najpiękniejszą walutą na świecie.
• Na Ukrainie w szkołach obowiązuje 12-stopniowa skala ocen.
• Zamkniętą strefę wokół Czarnobyla zamieszkuje nielegalnie ponad 500 osób.
• Warszawa i lwów jako jedyne miasta zostały uhonorowane orderem Virtuti Militari.
• Pornografia w tym kraju jest nielegalna. Filmy lub prasę tego typu można zakupić dopiero po otrzymaniu od lekarza recepty. Łamiąc ten przepis można trafić za kratki nawet na 3 lata.
• Jednym z najwyższych ludzi na świecie jest pewien ukraiński weterynarz – Leonid Stadnik, który ma 258 cm i nadal rośnie.
• Na Ukrainie prawo nie przewiduje żadnych ograniczeń w kwestii nadawania imion dzieciom, stąd spotkać można osoby o takich imionach jak Kosmos, Serwer, Atlantyda, a nawet Madaga.

SŁOWACJA

Słowacja, Republika Słowacka- państwo śródlądowe w Europie Środkowej. Stolicą państwa jest Bratysława, położona nad Dunajem przy granicy z Austrią i Węgrami.


A teraz ciekawostki : 

• powierzchnia: 49 035 km² co daje 128 miejsce na świecie
• ludność:  5 421 349 milionów
• kraj ten jest 6,3 razy mniejszy od Polski
• główna religią jest katolicyzm, 63 %
• średnia długość życia wynosi 76 lat
•  kraj ten zamieszkuje około 10 000 Polaków
•  najwyższym szczytem jest Gerlach, 2655 m n.p.m.
• Słowacja często mylona jest z podobnie brzmiącym krajem - Słowenią
• Bratysława jest oddalona od Wiednia o 70 km. Jest to najmniejsza odległość miedzy dwiema stolicami europejskimi (poza Rzymem i Watykanem)
•  na Słowacji jest najdłuższa w Europie sieć oznaczonych pieszych tras turystycznych, o łącznej długości blisko 13 000 km
• w kraju tym można zobaczyć jeden z niewielu gejzerów w Europie, który tryska wodą na wysokość około 20 m
• Słowacja jest jednym z 3 krajów na świecie, gdzie Coca-cola nie jest najpopularniejszym napojem
• na armię rocznie wydaje się ponad 1 miliard dolarów
• zero tolerancji dla kierowców prowadzących samochód "po kieliszku". Trzeba mieć 0,0 promila
• Štefan Banie, wynalazł spadochron, opatentował go w 1913 roku
• Jaskinia Lodowa w Słowackim Raju w 1882 roku została jako pierwsza w Europie oświetlona
• Tesco to bez dwóch zdań  najpopularniejszy hipermarket na Słowacji
• schody zamku w Bratysławie zostały dostosowane tak, aby Maria Teresa mogła po nich wjeżdżać koniem

CZECHY

Czechy, Republika Czeska – państwo śródlądowe w Europie Środkowej. Od północnego wschodu graniczy z Polską, od zachodu i północnego zachodu z Niemcami, od południa z Austrią, a od południowego wschodu ze Słowacją. Stolicą i największym miastem Czech jest Praga. Kraj składa się z trzech historycznych krain – Czech właściwych, Moraw i czeskiej części Śląska.

Ciekawostki o Czechach :

• Powierzchnia to 78 866 km²
• Czechy nie mają dostępu do morza
• Żyje tu ponad 10,5 mln osób (z czego 94% to Czesi)
• Gęstość zaludnienia wynosi 133 os./km²
• Wstąpiły do UE 1 maja 2004 r.
• Państwo czeskie dzieli się na 14 krajów
• Waluta to Korona czeska (CZK)
• Kraj ten jest 4 razy mniejszy od Polski
• Główna religia to chrześcijaństwo
• Najwyższy szczyt to Śnieżka (1602 m n.p.m.)
• Najniższym punktem Czech jest poziom Łaby w Hrensku - 117 metrów n.p.m.
• Najdłuższa rzeka to Łaba (370 km)
• Średnia długość życia wynosi 74,4 lat
• Kraj ten zamieszkuje ok. 100 000 Polaków
• Ma najwięcej szpitalnych łóżek w Europie przeliczając na jednego mieszkańca
• 90% mieszkańców ukończyło min. szkołę średnią
• Góry i wzgórza stanowią ok, 95% pow, kraju
• Zachowało się ponad 2000 zamków
• Druga na świecie najwyższa umieralność na raka
• Czechy zajmują 30 miejsce w rankingu najpotężniejszych armii na świecie
• Na armię rocznie wydaję się ponad 2 mld dolarów rocznie
• W Czechach wypija się najwięcej na świecie piwa. Jest ponad 600 rodzajów.
• W kraju tym wypija się średnio 160 litrów piwa na osobę rocznie
• W czeskich szkołach 5 to najniższa ocena, a 1 to najwyższa
• W Czechach powstaje najsilniejszy laser na świecie o mocy 1 000 000 000 000 000 watów. Ma zostać on ukończony w 2016 r.
• Tradycyjna kuchnia czeska kojarzy się z knedlikami - typowym dodatkiem do potraw mięsnych z sosami. Warto pamiętać, że są one dwojakiego rodzaju: bułczane(houskový knedlík) i ziemniaczane (bramborový knedlík). Gotowany na parze knedlik kroi się na kromki. O smaku decyduje sos, gęsty i najczęściej dobrze przyprawiony.
• Tradycyjnym czeskim łakociem są wafle karlowarskie (karlovarské oplatky), sprzedawane na specjalnych ulicznych wózkach (na gorąco).
• W Czechach święta wielkanocne nie mają charakteru religijnego. Traktowane są przede wszystkim jako święto nadejścia wiosny. 
• Praktycznie nieznana jest tradycja śmigusa-dyngusa. Jego funkcję pełni natomiast niezwykle popularna pomlazka, czyli - znany do niedawna także w niektórych okolicach Polski - obyczaj (symbolicznego) bicia kobiet w Wielki Poniedziałek wierzbowymi witkami, ozdobionymi wstążkami i splecionymi w warkocz. Wierzy się, że uderzenie pomlazką dodaje kobiecie urody i witalności, stąd pominięcie którejś z dam traktowane jest wręcz jako obraza.
• Czeską tradycją jest zdobienie wieńców cmentarnych żołędziami, szyszkami, owocami jarzębiny lub głogu oraz zasuszonymi kwiatami nieśmiertelników. Często pojawiają się ozdoby ze słomy, albo różyczki z płatków suszonych jabłek. 
• 1 listopada jest w Czechach normalnym dniem pracy

W związku ze zbliżającymi się wielkimi krokami Świętami Bożego Narodzenia chciałybyśmy wam przybliżyć niektóre zwyczaje, czeskie tradycje bożonarodzeniowe :)

• Najbardziej typowym daniem wigilijnym - po smażonym w panierce karpiu - jest bowiem kotlet schabowy z podawaną na zimno sałatką ziemniaczaną z gotowanymi, posiekanymi na drobno jajkami i majonezem
• Obok karpia - jajka i ziemniaki - to w Czechach podstawowe produkty niezbędne do przygotowania tradycyjnej kolacji wigilijnej.
• Zwyczaj układania siana pod obrusem na wigilijną wieczerzę jest całkowicie nieznany.

• Ze świątecznych tradycji coraz bardziej popularnymi są w Czechach: 

  - zdobienie domów gałązkami jemioły, 
  - wróżenie z łupanych po kolacji włoskich orzechów (zdrowe orzechy wróżą      powodzenie), 
  - odczytywanie z rzuconych za siebie skórek jabłka imienia przyszłego męża ( wróżą,  oczywiście panny), 
  - poszukiwanie - na znak szczęścia - ziarnka grochu zapieczonego w specjalnej    świątecznej słodkiej plecionej bułce, 
  - smarowanie twarzy miodem, aby zapewnić sobie sympatię bliźnich